Dieta konia insulinoopornego

Diagnosis (diagnoza), Diet (dieta), Trim (struganie), Exercise (trening) to zestaw czynności zaprojektowanych przez ECIR Group dla stworzenia idealnych warunków dla całościowego podejścia do koni cierpiących na insulinooporność i chorobę Cushinga. Poparte badaniami naukowymi i doświadczeniem autorów zalecenia, które przedstawiają się pod wspólną nazwą DDT + E, mogą w wielu przypadkach okazać się kluczem do sukcesu i zdecydowanej poprawy stanu zdrowia i komfortu życia takich koni.

Od 1999 roku Equine Cushing’s and Insulin Resistance Group (ECIR Group) wspiera opiekunów koni insulinoopornych (Insulin Resistance – IR) i cierpiących na chorobę Cushinga (Cushing’s Disease lub inaczej nazywana też Pituitary Pars Intermedia Dysfunction – PPID). Założona w stanie Arizona w USA, ECIR Group, postawiła na diagnozę, żywienie, kontrolę stanu kopyt i trening (Diagnosis, Diet, Trim, Exercise), ponieważ w nich dostrzegła nadzieję na powrót do całkowitej sprawności koni o tych obciążających organizm chorobach. Wg ECIR Group zaniechanie jednego z tych elementów krytycznie redukuje postępy leczenia. Z drugiej strony skupienie się wyłącznie na jednym z tych elementów nie będzie skutkowało poprawą stanu zdrowia konia, tak insulinoopornego jak i Cushingowego – u konia z insulinoopornością samo struganie nie doprowadzi do wyeliminowania negatywnych skutków diety wysokowęglowodanowej, sama dieta zaś nie zastąpi leczenia farmakologicznego w przypadku choroby Cushinga.

DDT + E – Dieta

Wymagania żywieniowe dla koni z insulinoopornością i chorobą Cushinga

Prawidłowe żywienie w obydwu przypadkach ma ogromny wpływ na zdrowie koni i postępy leczenia. Pomaga w kontrolowaniu czynników hormonalnych i monitorowaniu wagi ciała poprzez przeciwdziałanie nadmiernemu odkładaniu tkanki tłuszczowej jak i nadmiernej jej utracie. Chroni również przed zawyżoną utratą masy mięśniowej. Od tego w jaki sposób żywimy nasze konie zależeć będzie również ich stan niepodatności na działanie niekorzystnych czynników zewnętrznych, a więc ich odporność. Kiepsko żywione konie zdecydowanie częściej odznaczają się bowiem ogólnym stanem osłabienia, równocześnie stając się bardziej podatnymi na czynniki chorobotwórcze. Wśród przyczyn ochwatu również wymienia się nieprawidłowe żywienie. Informacje, które znajdą Państwo w tym artykule poparte są badaniami naukowymi wykonanymi przez NRC (National Research Council) w USA, którzy są autorami pozycji “Nutrient Requirements of Horses” i na podstawie doświadczeń zebranych przez ECIR Group. Zapewniamy, że po zapoznaniu się z jego treścią wiele zagadnień okaże się być dla Państwa sensowna i prosta w odbiorze.

Krok 1 – Żywienie w stanie choroby

W sytuacji, gdy podejrzewamy, że nasz koń boryka się z problemem insulinooporności lub chorobą Cushinga, kilka zasad żywienia, przez autorów określanych jako “The Emergency Diet”, może okazać się zbawiennych dla jego zdrowia. Ustalenie odpowiednich reguł żywienia i sumiennie stosowanie się do nich, w takiej sytuacji pomoże uzupełnić najczęstsze niedobory i pozwoli zmniejszyć podaż węglowodanów prostych w diecie konia. Takie żywienie z pewnością mu nie zaszkodzi, nawet jeśli po wykonanych badaniach okazałoby się, że koń jest zdrowy. Dieta ta może być stosowana bez obaw u każdego konia, jednak należy pamiętać o pewnych niuansach wynikających z różnych potrzeb koni pracujących, dojrzewających źrebiąt czy ciężarnych klaczy, które dotyczą m. in. zapotrzebowania na energię czy poszczególne składniki mineralne.

Bazując na doświadczeniu autorów, wiele koni doświadcza niebywałej poprawy stanu zdrowia już w odstępie od kilku dni do kilku tygodni po wdrożeniu tych zmian w codziennym żywieniu, co bez cienia wątpliwości – świadczy o ich użyteczności.

Krok 2 – Analiza siana

Wprowadzenie zasad Emergency Diet do rutynowego, codziennego żywienia naszego konia niesie za sobą wiele pozytywów, jednak nie pokrywa w całości jego zapotrzebowania na składniki mineralne. Właściwy stosunek minerałów jest krytyczny w osiągnięciu poprawnej, zbilansowanej dawki pokarmowej, a więc w pełnowartościowym żywieniu. Stąd też wynika potrzeba zanalizowania siana, które nasz koń dostaje codziennie w stajni. Otrzymany wynik testu dokładnie poinformuje nas o tym jakich składników i w jakich proporcjach brakuje w sianie. Dostarczy nam precyzyjnej wiedzy o co należy uzupełnić codzienną dietę konia. Analiza siana pozwala na dostosowanie dawki do każdego, indywidualnego przypadku, ponieważ oprócz poznania stosunków mineralnych otrzymamy również informację o zawartości białka, poszczególnych aminokwasów i witamin. Dzięki temu będziemy mieć pewność, że uzyskaliśmy długoterminową kontrolę nad tym, co tak naprawdę podajemy naszemu koniowi do jedzenia, i że jesteśmy na dobrej drodze do osiągnięcia optymalnego stanu jego zdrowia.

Czym właściwie jest “The Emergency Diet”?

Zasada stosowania takiego żywienia jest bardzo prosta

• Moczenie siana obniża zawartość cukrów. Dopóki nie przeprowadziłeś analizy siana, powinieneś moczyć siano zanim podasz je swojemu koniowi tak, aby jak najbardziej zredukować poziom cukrów. Moczenie siana przez ½ godz. w czystej, gorącej wodzie lub przez godzinę w zimnej wodzie obniża poziom cukrów o około 30%. Przed podaniem należy siano odcedzać przez 10 min i podawać w stosunku odpowiadającym 1,5 – 2% masy ciała (np. 7 – 9 kg dziennie na każde 450 kg masy ciała konia).

• Jeśli Twój koń ma nadwagę, racjonuj jego porcję żywieniową do 1,5% jego obecnej wagi lub 2% wagi idealnej. Pamiętaj, żeby nigdy nie przekarmiać ani nie głodzić swojego konia! Jako ściółkę do boksu stosuj raczej trociny, ponieważ niektóre konie chętnie podjadają słomę.

• Do bezpiecznego moczenia siana, zarówno w zimnej jak i bardzo ciepłej wodzie, pomocne może okazać się użycie przenośnej lodówki turystycznej na kółkach.

• Wysłodki buraczane rekomendowane są jako dobry nośnik suplementów. Przed i po namoczeniu (w ciepłej lub zimnej wodzie) należy je wypłukać do czystości tak, aby pozbyć się wszelkich zanieczyszczeń (przede wszystkim pyłu i żelaza). Postępujemy tak zarówno z wysłodkami w formie granulowanej jak i rozdrobnionej. Zanim Twój koń przyzwyczai się do tej formy pożywienia może minąć trochę czasu, ale nie należy się poddawać. Aby zachęcić konia do przyjmowania wysłodków, można próbować zadawać je w formie mniej lub bardziej rozwodnionej.

Większość koni przepada za wysłodkami buraczanymi, jednak te, którym towarzyszą stany chorobowe mogą być bardziej wybredne. Takim koniom można dodawać ekstrakt z mięty pieprzowej, buraki lub anyż w proszku, aromaty bez dodatku cukru, szałwię lub kozieradkę, łyżkę kiełków pszenicy lub kilka garści siana. Przed podaniem wysłodków z którymś z wymienionych dodatków, spróbuj przetestować, którym z nich Twój koń byłby faktycznie zainteresowany, tak aby nie zmarnować przygotowanego posiłku.

• Jeśli nie możesz moczyć siana, zastąp je wysłodkami buraczanymi w ilości ⅓ dziennej porcji siana, w stosunku: 1 część wysłodków na 2 części siana. Dla przykładu, jeśli Twój koń dostaje 7 kg siana dziennie, zredukuj tą porcję do 4,5 kg i dodaj około 1 kg wysłodków. Zastąpienie siana wysłodkami buraczanymi obniża indeks glikemiczny w diecie, co jest wskazane przy podwyższonym poziomie insuliny. Ponieważ wysłodki buraczane w porównaniu z sianem są łatwiej przyswajalne, warto stosować je u koni niedożywionych dla ustalenia prawidłowej masy ciała. Jeśli Twój koń jest wyjątkowo chudy, dobrze jest zastąpić ⅓ dziennej porcji siana wysłodkami buraczanymi ale w nieco innym stosunku, najlepiej: ½ kg siana do ½ kg wysłodków.

Ważne! Wszystkie podane wartości wagowe podane są PRZED namoczeniem.

NIE STOSUJ

• Pasz zbożowych,
• Pasz granulowanych lub pasz dla seniorów z dodatkiem zbóż lub melasy (czytaj etykiety),
• Traw wszelkiego rodzaju (nawet jeśli wygląda na obumarłą),
• Marchwi, jabłek lub smakołyków zawierających cukier,
• Wysłodków buraczanych melasowanych.

STOSUJ

• Sól jodowaną (około 1 do 2 czubatych łyżek). Dopuszcza się stosowanie zwykłej jodowanej soli kuchennej, którą można dodawać do wysłodków buraczanych. Nie należy używać jodku potasu (powszechnie znanego pod nazwą: kelp).
• Magnez – 1,5 g dziennie na każde 225 kg masy ciała (jedynie przez krótki okres czasu, dopóki nie otrzymamy wyników analizy siana, która ostatecznie wykaże czy suplementacja jest wskazana, a jeśli tak to w jakiej ilości). Można stosować suplement magnezu dla ludzi lub dodatek paszowy w postaci tlenku magnezu; ½ łyżeczki tlenku magnezu zapewnia podaż około 1,5 g magnezu.
• Witamina E – zapotrzebowanie wynosi 1000 j.m./dzień na każde 225 kg masy ciała (można stosować suplementy dla ludzi, np. kapsułki dodawane do wysłodków buraczanych).
• Len – 85 g lnu mielonego lub w postaci nasion.

Spora część zespołu ECIR Group przetestowała zalecane suplementy u swoich koni, podając je z wysłodkami buraczanymi (niektórzy z moczonym sianem). W wielu przypadkach zaobserwowano, że stopniowo dodawana sól promuje przyjmowanie dawki pokarmowej, szczególnie u koni wybrednych.

Kontynuując…

Należy pamiętać, że stosowanie zasad Emergency Diet to jedynie czasowe rozwiązanie, wymagane na początku wystąpienia objawów choroby. Jego celem jest osiągnięcia szybkiej poprawy stanu zdrowia konia. Szanse, że te wymogi będą odpowiednio bilansować stosunek minerałów na dłuższą metę, są bardzo niskie. Oczywiście nie należy rezygnować z siana lub siana w połączeniu z wysłodkami buraczanymi, ale (w zależności od poziomu cukru w sianie) może nie być konieczne namaczanie go przed podaniem. To samo dotyczy zapotrzebowania na składniki mineralne, które może znacząco różnić się od przybliżonego zakresu z Emergency Diet, nie wyłączając oczywiście zapotrzebowania na pozostałe, niezbędne minerały, takie jak: wapń, fosfor, cynk, miedź, mangan i selen.

Najważniejsze to pamiętać o tym, by jak najszybciej przeprowadzić analizę siana. Abu ustalić suplementację mineralną (i zawartości cukru przyp.tłum.) w przypadku, gdy podejrzewamy u naszego konia objawy związane z insulinoopornością lub chorobą Cushinga. Warto zainwestować w taki test mając na względzie jego zbawienny wpływ na zdrowie konia. Finalnie może okazać się, że jest to opcja zdecydowanie lepiej opłacalna, porównując np. koszt wszelkich premiksów i gotowych mieszanek suplementacyjnych. Dlatego dla dobra Twojego konia zaleca się, abyś zastosował powyższe zalecenia.

Informacje zawarte na stronie pochodzą z kursu Equine Cushing’s & Insulin Resistance Course.

Prawa autorskie: dr Eleanor M. Kellon www.drkellon.com.